Η παλιά αθηναϊκή αποκριά

Ο νοσταλγικός Κόσμος της  Αθήνας: Ξαναζεί η παλιά αθηναϊκή αποκριά:
Ας αφήσουμε το νου μας να ταξιδέψει σε περασμένες εποχές αθηναϊκής αποκριάτικης πανδαισίας μέσα από τις περιγραφές του Τηλ. Γάριου,  στο βιβλίο, Αθήνα και πάλι Αθήνα:

Τότε ο αέρας δεν είχε μολυνθή από τις αναθυμιάσεις της βενζίνης, αλλά μοσκοβολούσε από τις γαζίες, και το άχαρι, σκούρο τωρινό μπετόν δεν είχε καλύψει σαν ταφόπετρα, το τόσο πνευματικό της στυλ. Η σημερινή, επίσης, βιοπάλη και το άγχος δεν είχαν εξαφανίσει το κέφι και κάτι άλλο μεγάλο και ιερό, την ανθρωπιά!

Γαλήνιοι οι δρόμοι της τότε. Σούστες, τετράτροχα κάρρα, κομψά λαντώ, στίλβουσες Βικτώριες και μόνιππα καλλίγραμμα, αυλάκωναν απαλά και ήρεμα τους λιγοστούς δρόμους της Αθήνας και της έδιναν ένα ανέμελο τόνο γραφικότητος.  Τα φανάρια, επίσης, του γκαζιού με το διακριτικό ασημένιο φως που σκορπούσαν μια ακόμη χαριτωμένη πινελιά ρομαντισμού, που μόνο σε ξεθωριασμένες εστάμπες μπορεί τώρα κανένας να συναντήση.

Εκτός, όμως, από το άρωμα της γαζίας και των ντελικάτων αττικών μενεξέδων, διάχυτη στην ατμόσφαιρα της εβδομάδος της παλιάς Αποκριάς ήταν και η μυρωδιά του ανθόνερου και των άλλων μπαχαρικών, με το οποίο εκαρύκευαν τα γλυκά τους, τότε, οι νοικοκυρές για τις αλησμόνητες χορευτικές βεγγέρες τους. (...)

Τα υπαίθρια λαϊκά θεάματα
Το πρόσταγμα στο γενικό ξεφάντωμα, κάθε χρόνο, τώδινε ο Σουρής στον μικρό το δέμας, αλλά μαχητικώτατο "Ρωμηό" του:

"Σηκωθείτε εις το πόδι

και ανοίγει το Τριώδι!"

Και στους κεντρικούς, όσο και στους συνοικιακούς δρόμους έκαναν την εμφάνισί τους η περιώνυμη γκαμήλα, ο αράπης, ο ποιητής του κάρρου ο Θεοδοσίου, τα ρόπαλα και το κομψό γαϊτανάκι, που στις άκρες των μετάξινων κορδελλών του εστροβιλίζοντο κεφάτες μπαλλαρίνες, πιερρόττοι και κολομπίνες. Κατά κανόνα, "μαγκλαράδες", ας μου συγχωρεθή να γράψω. Περίφημος τύπος στα υπαίθρια αυτά θεάματα ήτανε και ο Βαγγελάρας, που τον αποθανάτισε σε στίχους, όλους ποίησι και ανθρωπιά, ο αλησμόνητος φίλος μου, ο Τίμος Μωραϊτίνης με τον τίτλο:

Ο γεροκαμηλιέρης Βαγγελάρας

Κι Βαγγελάρας πέθανε, Κι οι φίλοι του τον κλάψανε

Μ' αληθινό του δάκρυ

Μουτζούρη τον επήγανε, μουτζούρη τον εθάψανε

κι εγράψανε στην άκρη:

"Εδώ κοιμάται ήσυχος ένας μεγάλος φουκαράς,

που η δουλειά του ήτανε να είναι μασκαράς

Μια φορά το χρόνο

Μόνο!..."

Στους δρόμους πάλι, τα βράδυα, ιδίως τις Κυριακές, μασκαράδες εποχούμενοι σε ανθοστόλιστα αμάξια, έκαναν την εμφάνισί τους, ενώ ο κόσμος τους υπεδέχετο με πρόγκα, αποκρηάτικα συνθήματα, όπως "Αούα". "Καλέ άντες!", "Σας γνωρίσαμε", "Αέρα" κ.λ.π. και με άγριο χαρτοπόλεμο με κομφετί και σερπαντίνες και ιδιαίτερα με φασόλια:

"Αμάξια με τα ντόμινα

με άνθη με κουφέτα

που θα πετούνε στα ψηλά

φασούλια και κομφέτα".

Από το βιβλίο του Τηλ. Γάριου, Αθήνα και πάλι Αθήνα, Εκδ. Γιάννης Β. Βασδέκης, Αθήνα 1984

Οι φωτογραφίες είναι από την εβδομαδιαία εφημερίδα: Η Αλήθεια , Φεβρουάριος, 1908