Elba: η βοσκοπούλα των 9.300 ετών από τη Γαλικία της Ισπανίας

Ο Κόσμος της Μεσολιθικής εποχής ζωντανεύει στο πρόσωπο της Elba της βοσκοπούλας από τη Γαλικία της Ισπανίας.
Η πρώτη γυναίκα της οποίας η ύπαρξη χρονολογείται από τη Μεσολιθική εποχή, βρέθηκε στην Ισπανία. Όταν πέθανε, ταξίδευε με τρεις άγριους ταύρους, κάνοντας τη σημερινή διαδρομή του Camino de Santiago.

Την Elba την αιφνιδίασε ο θάνατος στο μέσο της διαδρομής στο βουνό πριν 9.300 χρόνια . Υποθέτουν ότι διέσχιζε με το κοπάδι της το ίδιο προγονικό μονοπάτι που σήμερα υπάρχει  ως ασφαλτοστρωμένος δρόμος. Τον  ίδιο δρόμο που δείχνει η Google  όταν ζητείται ο πιο άνετος δρόμος που διασχίζει  τα σύνορα μεταξύ των δήμων  Ο Courel και Pedrafita  Cebreiro στη περιοχή   Chan do Lindeiro.

Επίσης, υποθέτουν ότι ταξίδευε με το κοπάδι της που αποτελούταν από  τρεις άγριους ταύρους,έναν   με τεράστια κέρατα(πάνω από δύο μέτρα) και  δύο μικρότερους σε ηλικία.   Κατά πάσα πιθανότητα άρχιζε η Άνοιξη , ή ίσως να ήταν η αρχή του χειμώνα, και το έδαφος ήταν καλυμμένο από ένα στρώμα χιονιού  αρκετά απαλό  για να περπατήσει άνετα, αλλά αρκετά παχύ για να κρύψει κάποιες παγίδες στη διαμόρφωση του εδάφους. Η Elba δεν είδε την τρύπα που είχε ανοίξει στο έδαφος, διότι η πυκνή και άγρια βλάστηση του βουνού που ήταν ντυμένο στα λευκά, κάλυψε τo άνοιγμα. Οι τέσσερις έπεσαν στο φυσικό φρέαρ, βάθους 15 μέτρων , που είχε πρόσφατα δημιουργηθεί  εκείνη  την περίοδο από την κατάρρευση της οροφής ενός τεκτονικού σπηλαίου, γνωστού σήμερα ως Cova do Uro. Η πτώση των 15 μέτρων, ωστόσο, δεν τους σκότωσε αμέσως.

Η Elba, που βαπτίστηκε από τους ερευνητές με  ένα  όνομα κέλτικο που σημαίνει :"αυτή που έρχεται από τα βουνά", επέζησε από το κτύπημα, αλλά καθώς ήταν βαριά  τραυματισμένη, και παγιδευμένη μαζί με τα ζώα, δεν μπόρεσε  να φύγει από την ασβεστώδη  καταβόθρα που διατήρησε  τα οστά της μέχρι και σήμερα. «Η τραγωδία καταγράφηκε» κάτω από το τεράστιο ποσότητα προσχωματικού υλικού που έπεσε στη συνέχεια, λέει ο  "πατέρα" της του εικοστού πρώτου αιώνα,Juan Ramón Vidal Romaní , καθηγητής Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο της da Coruña και μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας  των Επιστημών της  Γαλικίας. Ο άνθρακας  14 αποκάλυψε την ηλικία της, που είναι περίπου 9.300 ετών. Η γενετική ανάλυση έδειξε ότι ήταν  μια γυναίκα με σκούρα  μάτια και  μαλλιά και με δυσανεξία στη λακτόζη, που ανήκε στην απλοομάδα U, χαρακτηριστικό των κυνηγών  - τροφοσυλλεκτών της Ευρώπης, και συγκεκριμένα στον   subhaplotipo U5b1 , που προέρχεται από την Ιβηρική χερσόνησο 16.000 ή 20.000 χρόνια πριν .

Το ελλιπές κρανίο της Elba  εμφανίστηκε το 1996, και τα άλλα ανακτηθέντα οστά βρέθηκαν κάτω από τα συντρίμμια σε διάφορες αποστολές από το 2010 και μετά. Από τη μελέτη των λειψάνων και την έκθεση του ανθρωπολόγου Ιατροδικαστική Fernando Serrulla ήδη στο χέρι, τα μέλη της ομάδας του Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου της Γεωλογίας, Isidro Parga Pondal πραγματοποίησαν μια εργασία  «σχεδόν τύπου  ντετέκτιβ»  για να αναδημιουργήσουν υποθετικά το πιο πιθανό σενάριο του δυστυχήματος. Η Elba, που κατά τη στιγμή του θανάτου της ήταν μεταξύ 20 και 40 ετών, ήταν υποθετικά μια βοσκοπούλα που έκανε τη διαδρομή στο βουνό  σε αναζήτηση  χόρτου, επειδή στην άγρια φύση του Chan do Lindeiro, μεταξύ της Sierra de O Courel και το Os Ancares, στην σημερινή περιοχή  του γαλλικού  Camino de Santiago, δεν είχε ποτέ λιβάδια.

Ο ταλαιπωρημένος  σκελετός της αποκαλύπτει ότι αυτή η γυναίκα ήταν μόνο ενάμισι μέτρο (εργαζόταν με μεγάλα ζώα) και υποτίθεται ότι είχε μια πολύ σκληρή ζωή.Πιθανότατα στην παιδική της ηλικία να είχε υποστεί ένα χτύπημα στο κεφάλι που να προκάλεσε τραύμα στο κρανίο. Ότι τρεφόταν ανεπαρκώς, με μεγάλες περιόδους έλλειψης. Ότι υπέφερε από οστεοαρθρίτιδα και κατά πάσα πιθανότητα υπέφερε για μήνες πριν από το θάνατό της από  ισχυρό πονόδοντο. Έτρωγε κυρίως λαχανικά. Και από το κολλαγόνο συνάγεται ότι  δεν ήταν ακριβώς από την περιοχή, αλλά σίγουρα από κάποια περιοχή  αρκετά κοντινή. Ήταν μια γυναίκα από τη  Γαλικία που συνδέεται και με άλλα οστά που βρέθηκαν στη βόρεια Πορτογαλία.

Η Elba είναι το πρώτο γυναικείο ανθρώπινο απολίθωμα της Μεσολιθικής Εποχής (μετάβαση μεταξύ Παλαιολιθικής και Νεολιθικής Εποχής) που μελετήθηκε γενετικά στην Ιβηρική Χερσόνησο, προγενέστερο κατά δύο χιλιετίες του άνδρα  με τα μπλε μάτια της La Brana (Valdelugueros, León) . Το εύρημα αυτό είναι, επίσης, το πιο παλιό δείγμα που έχει μελετηθεί στην Ευρώπη. Στη Γαλικία, με πιθανή ανθρώπινη παρουσία από τουλάχιστον 300.000 χρόνια πριν, δεν έχει βρεθεί  κανένας σκελετός τόσο παλαιός όσο της  Elba, επειδή το ασβεστώδες έδαφος είναι σπάνιο  και η όξινη σύνθεση του  εδάφους διαλύει τα οστά.

Τα αποτελέσματα της έρευνας, στην οποία συμμετείχαν διεθνείς επιστήμονες από πολλούς διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους,  συγκεντρώθηκαν σε  έκδοση του Ινστιτούτου της Γεωλογίας ( Cadernos do Laboratorio Xeologico de Laxe). Το εξώφυλλο είναι η εικόνα που έφτιαξε η Marga Sanin, πτυχιούχος  Καλών Τεχνών που έχει ειδικευτεί στην διάσωση παλιών προσώπων που έχει σβήσει ο  θάνατος. Η καλλιτέχνης ιατροδικαστής  έχει εργαστεί σε πολλές περιπτώσεις με τον Serrulla, επικεφαλής του Ινστιτούτου της Νομικής Ιατρικής της Γαλικίας (Imelga) στο Verin (Ourense), που αυτή τη φορά επίσης διεύθυνε  την κατασκευή της τρισδιάστατης  προτομής της Elba από τα οστά του κρανίου και από τα δεδομένα που προέρχονται  από άλλες ανθρωπολογικές μελέτες της Μεσολιθικής Εποχής.

Ροσαλία δε Κάστρο, ποιήτρια και μυθιστοριογράφος

«Βλέποντάς  τώρα το πως ήταν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη», δήλωσε ο Vidal Romaní: «Ξέρω πολλές γυναίκες στα βουνά του Lugo που της μοιάζουν πολύ.» Στο  σχέδιο με το μολύβι, το οποίο  είναι μια προσέγγιση, η Έλβα έχει επίσης ομοιότητα με τη  Rosalía de Castro.
SILVIA R. PONTEVEDRA

Απόδοση από τα ισπανικά: Α.Χ.

Πηγή:elpais.com

Μοιραστείτε το!!! :)