Κρατευτής: το προϊστορικό σκεύος μαγειρικής και η σχέση του με το σουβλάκι

Ο Κόσμος της Προϊστορίας αποκαλύπτει τα γαστρονομικά μυστικά του, επιβεβαιώνοντας ότι, το πολυσυζητημένο σουβλάκι ήταν βασική τροφή κατά την κυκλαδική και μυκηναϊκή εποχή. Το αποδεικνύει ο κρατευτής, ένα είδος μαγειρικού σκεύους που βρέθηκε σε ανασκαφές τόσο στη Θήρα όσο και στην Πύλο. Επίσης, περιγραφές στον Όμηρο παραπέμπουν σε αυτό.

Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους στην αρχαία Θήρα σε κάθε σπίτι υπήρχε η εστία, η οποία αποτελούνταν από μία λιθόκτιστη εξέδρα χαμηλού ύψους. Στην εστία έβραζαν το φαγητό μέσα σε πήλινες χύτρες. Επίσης, έψηναν και κρέας περασμένο στους οβελούς (σουβλάκια), τους οποίους τοποθετούσαν πάνω σε πήλινα στηρίγματα, τους κρατευτές, που συνήθως ήταν σε ζευγάρια.

Περιγραφές για τη συνήθεια αυτή βρίσκουμε στον Όμηρο, στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια.
Στην Ιλιάδα στην Ραψωδία Ι, 211-214, λέει ο Όμηρος:

πυρ δε Μενοιτιάδης δαίεν μέγα ισόθεο φως.
αυτάρ επεί κατά πυρ εκ'αη και φλοξ εμαράνθη,
ανθρακιήν στορέσας οβελούς εφύπερθε τάννυσε,
πάσσε δ' αλός θείοιο κρατευτάων επαείρας

Και ωστόσο φωτιάν άναφτεν ο Πάτροκλος μεγάλην.
και όταν εκάηκε η φωτιά και όλη εμαράνθ' η φλόγα
αφού τ' ανθράκια έστρωσαν άνω στους ψήστες βάζει
τες σούβλες και τα κρέατα το άγιο αλάτι ρίχνει.
(Μετάφραση: Ιάκωβος Πολυλάς)

Και μία διαφορετική μεταφραστική προσέγγιση:

Κι' έκαψε ο Πάτροκλος καλή φωτιά, ο λεβέντης άντρας,
κι η φλόγα αφού ξεθύμανε και χώνεψαν τα ξύλα,
στρώνει τη θράκα, τα σουγλιά μ' αλάτι σπασπαλίζει
τ' απλώνει απάνου απ' τις φωτιές ακουμπιστά στις φούρκες.
(Μετάφραση: Αλέξανδρος Πάλλης)

Στην Οδύσσεια στη γ ραψωδία (τα εν Πύλω), 461- 463 ο Όμηρος αναφέρει:

αυτάρ επεί κατά μήρ' εκάη και σπλάγχνα πάσαντο,
μίστυλλον τ' άρα τάλλα και αμφ' οβελοίσιν έπειραν,
ώπτων δ' ακροπόρους οβελούς εν χερσίν έχοντες.

Και σαν καήκαν τα μεριά και γεύτηκαν τα σπλάχνα,
κόψαν και τ' άλλα, στο σουβλί τα πέρασαν, και τότες
τα ψήσανε, τα μυτερά σουβλιά 'χοντας στα χέρια
(Μετάφραση: Αργύρης Εφταλιώτης)

Κρατευτές βρίσκονται στα Αρχαιολογικά Μουσεία της Θήρας και της Πύλου Α.Χ.

Σημείωση: Η φωτογραφία του κρατευτή είναι από το Μουσείο της Προϊστορικής Θήρας στα Φηρά, το οποίο φιλοξενεί ευρήματα από τις ανασκαφές του Ακρωτηρίου.
Πληροφορίες για τις διατροφικές συνήθειες: hellinon.net

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η στοιχειωμένη μονοκατοικία της Άμφισσας

Ο Κόσμος των εγκλωβισμένων ψυχών, μας ταξιδεύει στην Άμφισσα όπου σε μία μονοκατοικία λέγεται ότι συμβαίνουν έντονα παραφυσικά φαινόμενα. Αλήθεια ή δημιούργημα της ανθρώπινης φαντασίας; Κραυγές μέσα στη νύχτα, κοριτσάκια που βολτάρουν στα δωμάτια κι εξαφανίζονται, έπιπλα που κινούνται μόνα τους. Η ιστορία του εγκαταλελειμμένου σπιτιού της οδού Γιδογιάννου στην Άμφισσα ξεκινάει από το 1940 και συνεχίζεται ακόμη και σήμερα. Όλοι στην περιοχή μιλούν για τη στοιχειωμένη μονοκατοικία Είναι ίσως το πιο γνωστό στοιχειωμένο σπίτι της Στερεάς Ελλάδας. Η ερειπωμένη μονοκατοικία της οδού Γιδογιάννου, αριθμός 13 (συμβολικός δεν νομίζετε;) είναι γεμάτη από μακάβριες ιστορίες που εδώ και δεκαετίες είναι γνωστές σε όλους τους κατοίκους της Άμφισσας. Το συγκεκριμένο σπίτι δεν βρίσκεται σε κάποιο απόμερο μέρος της πόλης, ίσα ίσα που σε πολύ κοντινή απόσταση υπάρχουν πολυσύχναστα στέκια. Όμως οι θρύλοι που το ακολουθούν είναι τέτοιοι που οι κάτοικοι αλλά και οι επισκέπτες προσπαθούν να ...

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ 7 Μαύρα Βιβλία του Καρλ Γιουνγκ

Ο Κόσμος της Ψυχανάλυσης και η κάθοδος στο υποσυνείδητο: «Μακάριοι οι τρελοί», μου είπε κάποτε ένας φίλος ψυχοθεραπευτής, «γιατί αυτοί έχουν τη μεγαλύτερη πιθανότητα να βρουν τελικά την άκρη». Αυτό που εννοούσε, είναι ότι οι άνθρωποι που ο νους τους βασανίζει σε σημείο να τους κάνει το βίο αβίωτο, είναι πιο πιθανό να ξεκινήσουν να εξετάζουν τα πράγματα σε βάθος μέχρι να βγάλουν άκρη με τον εαυτό τους. Από την άλλη, όσοι νοιώθουν πνευματικά σταθεροί, είναι πολύ πιθανό να συνεχίσουν απλά τη ζωή τους χωρίς ποτέ να νιώσουν επιτακτική την ανάγκη να καταδυθούν βαθύτερα στο τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Ένας από αυτούς τους ανθρώπους, που ο πόνος τους οδήγησε σε ένα μακρινό και βαθύ ταξίδι στα νερά του υποσυνείδητου, ήταν ο Καρλ Γιουνγκ, ο διάσημος Ελβετός ψυχαναλυτής και ψυχίατρος. Ο Γιουνγκ υπήρξε ο θεμελιωτής της αναλυτικής ψυχολογίας αλλά για πολλούς σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους του δυτικού πολιτισμού, επειδή συνδύασε την επιστήμη της ψυχανάλυσ...

Διαβάστε περισσότερα

Ηνίοχος: το σαγηνευτικό βλέμμα του αγάλματος των Δελφών

Ο Κόσμος της Αρχαιότητας μέσα από τα μάτια του αγάλματος του Ηνίοχου, στα οποία ο δημιουργός του έχει αποθανατίσει τον θρίαμβο της νίκης. Κάποιοι από τους μεγαλύτερους μελετητές του κόσμου υποστηρίζουν ότι «τα μάτια του Ηνίοχου μαγνητίζουν». Το περίοπτο άγαλμα, με το μοναδικό βλέμμα έχει μια δική του, αποκλειστική, αίθουσα στο Μουσείο των Δελφών. Δεν αρκεί μια περαστική ματιά για να το δεις. Πρέπει να σταθείς, κοιτάζοντάς το προσεκτικά απ' όλες τις πλευρές, θαυμάζοντας ένα πλήθος από λεπτομέρειες στο σώμα και στον περίτεχνο, χάλκινο χιτώνα του. Τα μάτια του Ηνίοχου μοιάζουν ζωντανά. Ίσως, κανένα άλλο άγαλμα δεν δίνει αυτή τη μοναδική. Λένε ότι στο πρόσωπό του έχει αιχμαλωτιστεί η στιγμή αμέσως μετά τη νίκη και η ικανοποίηση του νικητή, χωρίς να έχει σβήσει ακόμη από την έκφραση του προσώπου η ένταση, αλλά και η αυτοσυγκέντρωση που απαιτούσε ο αγώνας, με το τέθριππο. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα γλυπτά της αρχαίας ελληνικής τέχνης της πρώιμης κλασικής εποχής....

Διαβάστε περισσότερα

Ο Εσταυρωμένος Χριστός με δύο δωρητές, El Greco

Ο Κόσμος της Ζωγραφικής σε συνδυασμό με το θρησκευτικό συναίσθημα του Κόσμου των Ανθρώπων δημιουργεί αθάνατα έργα τέχνης, όπως ο πίνακας ζωγραφικής, Cristo Crucificado con dos donantes( Ο Εσταυρωμένος Χριστός με δύο δωρητές) ένας από τους πίνακες του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (El Greco) που χαρακτηρίζεται για την πρωτοτυπία του. Ο πίνακας δημιουργήθηκε γύρω στο 1590 και σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Τον πίνακα παρήγγειλε το ένα από τα δύο πρόσωπα που βρίσκονται δεξιά και αριστερά από τον Σταυρό, με το σκοπό να τοποθετηθεί σε ένα μοναστήρι στο Τολέδο. Ο πίνακας χαρακτηρίζεται για την πρωτοτυπία του. Το πρώτο πρωτότυπο χαρακτηριστικό του έργου είναι οι δύο δωρητές, οι οποίοι βρίσκονται τοποθετημένοι εκεί που παραδοσιακά έπρεπε να βρίσκονται η Μητέρα του Χριστού Μαρία και ο Απόστολος Ιωάννης. Άλλα χαρακτηριστικά είναι η χρήση ψυχρών χρωμάτων, οι επιμήκεις μορφές, η απουσία του τοπίου, το οποίο αντικαθίσταται από σύννεφα σε κίνηση, που φέρνουν...

Διαβάστε περισσότερα

Σταχτοπούτα: το Τζάκι και ο συμβολισμός του

Στον Κόσμο των παραμυθιών οι ήρωες και οι ηρωίδες παλεύουν για να ανακαλύψουν την πραγματική τους δύναμη και τον εσωτερικό τους κόσμο για να φθάσουν, έτσι, στην ωριμότητα. Κάθε παραμύθι έχει τους δικούς του αρχετυπικούς συμβολισμούς. Η Σταχτοπούτα είναι ένα παραμύθι παγκοσμίως γνωστό. Η Jean C. Cooper, στο βιβλίο της: Fairy Tales. Allegories of the Inner Life ( Ο Θαυμαστός Κόσμος των Παραμυθιών. Αλληγορίες της Εσωτερικής Ζωής. Πορεία προς την Ωριμότητα ,μετφρ. Θύμης Μαλαμόπουλος, Εκδ. Θυμάρι, Αθήνα,1983) αναλύει, μεταξύ άλλων, και τον αρχετυπικό συμβολισμό του παραμυθιού της Σταχτοπούτας, αρχής γενομένης από το "τζάκι": Η Σταχτοπούτα "Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε ένας άντρας που παντρεύτηκε δύο φορές. Από την πρώτη γυναίκα του απόκτησε μια κόρη. Η Έλλα πήρε από την μητέρα της και ήταν γλυκειά κι ευγενική..." Έτσι αρχίζει ο Έντμοντ Ντουλάκ τη γαλλική διασκευή του πιο γνωστού παραμυθιού στον κόσμο. Τον περασμένο αιώνα(19ο), η Marian Roalfe Cox (1860–1916)...

Διαβάστε περισσότερα

Η πειρατεία στην Αττική κατά τον ΙΒ΄ αιώνα μ.Χ.

Ο Κόσμος των πειρατών στην Αττική, κατά τον ΙΒ΄ μΧ., δεν ήταν καθόλου ρομαντικός: Κατά τον ΙΒ΄ αιώνα η Αττική βρισκόταν στο έλεος των πειρατών, Τούρκων, Λατίνων και Ελλήνων. Οι αυτοκρατορικές φυλακίδες δεν περιπολούσαν πια στο Σαρωνικό και στον Ευβοϊκό, και οι παράκτιες φρουρές ήταν τόσο αραιές που αδυνατούσαν να αντιμετωπίσουν τις επιδρομές. Ορμητήρια των κουρσάρων ήταν η Αίγινα, η Σαλαμίνα και η Μάκρη*. Η Αίγινα είχε ερημωθεί. Οι περισσότεροι κάτοικοι είχαν εγκαταλείψει το νησί και όσοι απόμειναν συνεργάζονταν με τους πειρατές. Ασύδοτοι αποβιβάζονταν στις ακτές της Αττικής, απογύμνωναν και αιχμαλώτιζαν τους κατοίκους και ακρωτηρίαζαν ή ρινοκοπούσαν όσους δεν μπορούσαν να προσφέρουν λύτρα. Κλάδευαν τα χέρια των ανθρώπων "σαν ξερόκλαδα". Και γέμισε ο τόπος από "χειρότμητους" και "ρινότμητους". Ακόμη και στον Πειραιά ξεμπαρκάριζαν με τα σκαφίδια τους. Κι' είχαν τόσο αποθρασυνθεί που εισχωρούσαν και στα μεσόγεια. Ανέβαιναν στα βουνά για ...

Διαβάστε περισσότερα

Σταχτοπούτα: η Μεταμόρφωση και ο Χορός

Ο συμβολικός Κόσμος των παραμυθιών: Σταχτοπούτα: η Μεταμόρφωση και ο Χορός Για να μπορέσει η Σταχτοπούτα να πάει στον χορό και να συναντήσει τον Πρίγκηπα, ποντίκια και σαύρες μεταμορφώνονται σε άλογα. Και τα δύο αυτά όντα ζουν σε σκοτεινά μέρη και επομένως έχουν φιλικές σχέσεις με τις υποχθόνιες δυνάμεις που συναντάμε στο τζάκι. Και τα δύο υπακούν στον Σμινθέα Απόλλωνα, βασιλιά των Ποντικιών, και τώρα μετατρέπονται στα χρυσά ή άσπρα άλογά του. Είναι επίσης αφιερωμένα στον Ρούντρα, τον Βεδικό θεό που σχετίζεται με τα ποντίκια. Η παραλλαγή του Περρώ μετατρέπει μια κολοκύθα σε άμαξα, όμως σε άλλες πηγές συναντάμε όλο και πιο ενδιαφέροντα μέσα μεταφοράς. Με τα πόδια, μέσα σ' ένα αμαξάκι με δούλους ν' ακολουθούν, σε μια μεγάλη άμαξα με έξι άλογα με δούλους και υπηρέτες ν' ακολουθούν, και τέλος, με ακόμα μεγαλύτερη χλιδή. Η κολοκύθα εμφανίζεται σε δύο ακόμα παραλλαγές. Στη σουηδική, όπου η κολοκύθα μετατρέπεται σε άμαξα, τα ποντίκια σε άλογα και οι κάμπιες σε υπηρέτε...

Διαβάστε περισσότερα

Εδιμβούργο: Η σκοτεινή πλευρά της παραμυθένιας πόλης

Ο κόσμος των πνευμάτων και του υπερφυσικού έχει απλώσει το πέπλο του πάνω από την Σκωτία εδώ και αιώνες. Οι περισσότεροι έχουν συνδέσει την περιοχή με την Λίμνη του Λόχ Νες και τις ιστορίες για το τέρας που μερικοί υποστηρίζουν πως κρύβεται μέσα στα σκοτεινά νερά της. Ωστόσο, οι περισσότερες πόλεις και χωριά έχουν κάποια ιστορία φαντασμάτων, που έχει περάσει από γενιά σε γενιά, να διηγηθούν. Η παραμυθένια πρωτεύουσα της Σκωτίας, το Εδιμβούργο, δεν αποτελεί εξαίρεση καθώς θεωρείται μια από τις πιο στοιχειωμένες πόλεις στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πίσω από την παραμυθένια ομορφιά τα αρχαία, τα στενά δρομάκια της παλιάς πόλης κρύβουν τρομακτικούς μύθους και ιστορίες φαντασμάτων. Η πλούσια ιστορία της πόλης και οι αναφορές περί παράξενης και υπερφυσικής δραστηριότητας έχουν προκαλέσει μεγάλο ενδιαφέρον για τους κυνηγούς φαντασμάτων και τους ατρόμητους λάτρεις μεταφυσικών φαινομένων από όλο τον κόσμο. Μάλιστα, αν κάποιος κάνει μια γρήγορη έρευνα στο διαδίκτυο πριν επισκεφτεί τη σκωτσέ...

Διαβάστε περισσότερα

Σταχτοπούτα: οι Άσχημες Αδελφές και η Μητριά

Ο συμβολικός Κόσμος των παραμυθιών: Σταχτοπούτα: οι Άσχημες Αδελφές και η Μητριά Οι αδελφές της Σταχτοπούτας, που συχνά αναφέρονται σαν οι Άσχημες Αδελφές, δεν είναι πάντα εξωτερικά άσχημες. Σε μερικές παραλλαγές είναι πολύ όμορφες εξωτερικά αλλά φανερώνουν μιαν εσωτερική και πνευματική ασχήμια. Στη γερμανική παραλλαγή έχουν "όμορφο πρόσωπο αλλά κακή καρδιά" και αντιπροσωπεύουν τις δυνάμεις του κακού που βρίσκονται στην αγένεια, την απληστία, τη ζήλεια και τη ματαιοδοξία. Η μητριά αντιπροσωπεύει τη σκοτεινή και καταστροφική όψη της γυναικείας φύσης, που σε άλλα παραμύθια τη βλέπουμε στην κακιά μάγισσα. Οι μητριές, όπως αυτές της Σταχτοπούτας και της Χιονάτης, συμβολίζουν ακόμη τον Χαμένο Παράδεισο και τη σκληρή πραγματικότητα ενός κόσμου, στον οποίο το άτομο αντιμετωπίζει αυτή τη σκοτεινή πλευρά της Μεγάλης Μητέρας. Σε μερικές παραλλαγές, η νεκρή μητέρα της Σταχτοπούτας παίζει έναν σημαντικό ρόλο. Εμφανίζεται στην κόρη της δίνοντάς της μαγικά ξόρκια, ή εμφανίζετα...

Διαβάστε περισσότερα

Ονειρεύτηκε πως την σκότωσε

Ο Κόσμος των Ονείρων πολλές φορές κυριεύει με εμμονή τη ζωή κάποιων ανθρώπων. Η ονειρική πραγματικότητα εμπλέκεται στην καθημερινότητά τους δημιουργώντας τραγικές και μη αναστρέψιμες καταστάσεις. Κάτι ανάλογο συνέβη στη ζωή τριών νέων ανθρώπων: μιας γυναίκας και δύο αντρών, όταν το όνειρο του ενός νεαρού άνδρα διέλυσε με τραγικό τρόπο τις ζωές όλων... Το γεγονός δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Ακρόπολις του 1909 και συνέβη σε μία πόλη της Ιντιάνα στις ΗΠΑ . Ο αρθρογράφος, της εποχής εκείνης, κάνει λόγο για τη δύναμη της "υποβολής" εννοώντας αυτό που η επιστήμη της Ψυχολογίας, στις μέρες μας, ονομάζει "αυθυποβολή" . Συγκεκριμένα η εφημερίδα γράφει: ΟΝΕΙΡΕΥΘΗΚΕ ΠΩΣ ΤΗΝ ΣΚΟΤΩΣΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΚΟΤΩΣΕ ΠΡΑΓΜΑΤΙ! Τι Κάνει η υποβολή- Η ιστορία δύο εραστών στην Αμερική και το τραγικό τέλος των Η δεσποινίς Ίδα Γουίλλιαμσον πέθανε. Πέθανε επίσης και ο εραστής της, που είχε προ έξι μηνών, ο νέος Εδουάρδος Στρίκλαν. Ο νεότερος εραστής της, ο Έλμαν Τίμονς είναι βαριά πληγωμένος, αλλά ...

Διαβάστε περισσότερα

Κόσμος Παράδοξος

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Πατέρα, είσαι εδώ;