Σταχτοπούτα: οι Άσχημες Αδελφές και η Μητριά

Ο συμβολικός Κόσμος των παραμυθιών:
Σταχτοπούτα: οι Άσχημες Αδελφές και η Μητριά

Οι αδελφές της Σταχτοπούτας, που συχνά αναφέρονται σαν οι Άσχημες Αδελφές, δεν είναι πάντα εξωτερικά άσχημες. Σε μερικές παραλλαγές είναι πολύ όμορφες εξωτερικά αλλά φανερώνουν μιαν εσωτερική και πνευματική ασχήμια. Στη γερμανική παραλλαγή έχουν "όμορφο πρόσωπο αλλά κακή καρδιά" και αντιπροσωπεύουν τις δυνάμεις του κακού που βρίσκονται στην αγένεια, την απληστία, τη ζήλεια και τη ματαιοδοξία.

Η μητριά αντιπροσωπεύει τη σκοτεινή και καταστροφική όψη της γυναικείας φύσης, που σε άλλα παραμύθια τη βλέπουμε στην κακιά μάγισσα. Οι μητριές, όπως αυτές της Σταχτοπούτας και της Χιονάτης, συμβολίζουν ακόμη τον Χαμένο Παράδεισο και τη σκληρή πραγματικότητα ενός κόσμου, στον οποίο το άτομο αντιμετωπίζει αυτή τη σκοτεινή πλευρά της Μεγάλης Μητέρας.

Σε μερικές παραλλαγές, η νεκρή μητέρα της Σταχτοπούτας παίζει έναν σημαντικό ρόλο. Εμφανίζεται στην κόρη της δίνοντάς της μαγικά ξόρκια, ή εμφανίζεται σαν ένα άσπρο περιστέρι, συμβολικό της ψυχής και της γυναικείας αγάπης. Ο συμβολισμός της ψυχής με ένα πουλί είναι παγκόσμιος. Συχνά ζει μέσα σ' ένα μαγικό δέντρο που έχει φυτρώσει πάνω στον τάφο της.

Σε άλλες παραλλαγές βοηθά την κόρη της μέσω ενός άλλου ζώου ή πουλιού, ή ακόμη παίρνει και η ίδια τη μορφή του ζώου. Πολύ συχνά εμφανίζεται σαν αγελάδα, συμβολική της προστασίας και της φροντίδας που προσφέρει η Μεγάλη Μητέρα, ή σαν Μικρό Κόκκινο Μοσχάρι, αφού στην κελτική παράδοση η χθόνια αγελάδα παριστάνεται κόκκινη. Η σημασία της αγελάδας στην Ινδία και στην Αίγυπτο, όπου εμφανίζεται για να βοηθήσει τη Σταχτοπούτα, είναι αρκετά γνωστή. Σε σπάνιες περιπτώσεις η μητέρα εμφανίζεται σαν ξωτικό.

Άλλες παραλλαγές περιέχουν δείγματα από πρωτόγονα καννιβαλικά έθιμα. Η μητέρα αγαπά και ευνοεί περισσότερο τη μικρότερη αδελφή, πράγμα που κάνει τις δύο μεγαλύτερες αδελφές να σκοτώσουν τη μητέρα και να τη φάνε. Η Σταχτοπούτα τότε μαζεύει τα κόκκαλα, που είναι πια μαγεμένα.

Σε άλλες παραλλαγές πάλι, η ίδια η φυσική μητέρα της Σταχτοπούτας την κάνει να υπομένει όλα αυτά τα βάσανα. Η Σταχτοπούτα είναι η μικρότερη από τις τρεις αδελφές, και οι δύο μεγαλύτερες έχουν συμμαχήσει με την κακιά μητέρα. Και οι τρεις ζηλεύουν την ομορφιά και την καλοσύνη της Σταχτοπούτας. Εδώ η μητέρα αντιπροσωπεύει το σκότος και την καταστροφική πλευρά.

Αυτή η παραλλαγή θυμίζει την ιστορία του Αδάμ και της Λίλιθ, καθώς και τον μύθο της Λάμιας. Η Λάμια(γυναίκα δαίμονας και βασίλισσα των Λαιστρυγόνων) ξελόγιασε τονΔία. Γι' αυτό η Ήρα την μεταμόρφωσε σ' ένα ον που δεν μπορούσε να γεννήσει παρά μόνο νεκρά παιδιά. Μετά από αυτό η Λάμια μισούσε όλες τις έγκυες και έτρωγε τα παιδιά.

Σχετίζεται ακόμα με τις Σειρήνες και τις Άρπυες, και γι' αυτό παριστάνεται πολλές φορές με ουρά ψαριού, παίρνοντας τον συμβολισμό του ψαριού -του θανάτου που "καταπίνει" τη ζωή. Αυτό εμφανίζεται όχι μόνο σε σχέση με την κακιά μητέρα της Σταχτοπούτας, αλλά και στην ιστορία των Χάνσελ και Γκρέτελ, και στις παραλλαγές της Ωραίας Κοιμωμένης.

Εκεί βλέπουμε ότι η πεθερά συμβολίζει το κακό και θέλει να βλάψει την ηρωίδα ακόμα και μετά τον γάμο της με τον Πρίγκιπα. Σε μερικές περιπτώσεις παραμορφώνει τη Σταχτοπούτα ή προσπαθεί να τη δολοφονήσει ή, όπως τη Δανάη, προσπαθεί να την εγκαταλείψει στη θάλασσα.

Αλλά ακόμα και όταν, μερικές φορές, η Σταχτοπούτα δολοφονείται, ξαναγυρίζει στη ζωή με κα΄ποιο θαύμα, για να ζήσει πιο ευτυχισμένη. (Συνεχίζεται)

Δείτε επίσης: Σταχτοπούτα: το Τζάκι και ο συμβολισμός του

Απόσπασμα από το βιβλίο της Jean C. Cooper, Ο Θαυμαστός Κόσμος των Παραμυθιών. Αλληγορίες της Εσωτερικής Ζωής. Πορεία προς την Ωριμότητα,μετφρ. Θύμης Μαλαμόπουλος, Εκδ. Θυμάρι, Αθήνα,1983

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

ΤΑ 7 Μαύρα Βιβλία του Καρλ Γιουνγκ

Ο Κόσμος της Ψυχανάλυσης και η κάθοδος στο υποσυνείδητο: «Μακάριοι οι τρελοί», μου είπε κάποτε ένας φίλος ψυχοθεραπευτής, «γιατί αυτοί έχουν τη μεγαλύτερη πιθανότητα να βρουν τελικά την άκρη». Αυτό που εννοούσε, είναι ότι οι άνθρωποι που ο νους τους βασανίζει σε σημείο να τους κάνει το βίο αβίωτο, είναι πιο πιθανό να ξεκινήσουν να εξετάζουν τα πράγματα σε βάθος μέχρι να βγάλουν άκρη με τον εαυτό τους. Από την άλλη, όσοι νοιώθουν πνευματικά σταθεροί, είναι πολύ πιθανό να συνεχίσουν απλά τη ζωή τους χωρίς ποτέ να νιώσουν επιτακτική την ανάγκη να καταδυθούν βαθύτερα στο τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Ένας από αυτούς τους ανθρώπους, που ο πόνος τους οδήγησε σε ένα μακρινό και βαθύ ταξίδι στα νερά του υποσυνείδητου, ήταν ο Καρλ Γιουνγκ, ο διάσημος Ελβετός ψυχαναλυτής και ψυχίατρος. Ο Γιουνγκ υπήρξε ο θεμελιωτής της αναλυτικής ψυχολογίας αλλά για πολλούς σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους του δυτικού πολιτισμού, επειδή συνδύασε την επιστήμη της ψυχανάλυσ...

Διαβάστε περισσότερα

Η στοιχειωμένη μονοκατοικία της Άμφισσας

Ο Κόσμος των εγκλωβισμένων ψυχών, μας ταξιδεύει στην Άμφισσα όπου σε μία μονοκατοικία λέγεται ότι συμβαίνουν έντονα παραφυσικά φαινόμενα. Αλήθεια ή δημιούργημα της ανθρώπινης φαντασίας; Κραυγές μέσα στη νύχτα, κοριτσάκια που βολτάρουν στα δωμάτια κι εξαφανίζονται, έπιπλα που κινούνται μόνα τους. Η ιστορία του εγκαταλελειμμένου σπιτιού της οδού Γιδογιάννου στην Άμφισσα ξεκινάει από το 1940 και συνεχίζεται ακόμη και σήμερα. Όλοι στην περιοχή μιλούν για τη στοιχειωμένη μονοκατοικία Είναι ίσως το πιο γνωστό στοιχειωμένο σπίτι της Στερεάς Ελλάδας. Η ερειπωμένη μονοκατοικία της οδού Γιδογιάννου, αριθμός 13 (συμβολικός δεν νομίζετε;) είναι γεμάτη από μακάβριες ιστορίες που εδώ και δεκαετίες είναι γνωστές σε όλους τους κατοίκους της Άμφισσας. Το συγκεκριμένο σπίτι δεν βρίσκεται σε κάποιο απόμερο μέρος της πόλης, ίσα ίσα που σε πολύ κοντινή απόσταση υπάρχουν πολυσύχναστα στέκια. Όμως οι θρύλοι που το ακολουθούν είναι τέτοιοι που οι κάτοικοι αλλά και οι επισκέπτες προσπαθούν να ...

Διαβάστε περισσότερα

Ηνίοχος: το σαγηνευτικό βλέμμα του αγάλματος των Δελφών

Ο Κόσμος της Αρχαιότητας μέσα από τα μάτια του αγάλματος του Ηνίοχου, στα οποία ο δημιουργός του έχει αποθανατίσει τον θρίαμβο της νίκης. Κάποιοι από τους μεγαλύτερους μελετητές του κόσμου υποστηρίζουν ότι «τα μάτια του Ηνίοχου μαγνητίζουν». Το περίοπτο άγαλμα, με το μοναδικό βλέμμα έχει μια δική του, αποκλειστική, αίθουσα στο Μουσείο των Δελφών. Δεν αρκεί μια περαστική ματιά για να το δεις. Πρέπει να σταθείς, κοιτάζοντάς το προσεκτικά απ' όλες τις πλευρές, θαυμάζοντας ένα πλήθος από λεπτομέρειες στο σώμα και στον περίτεχνο, χάλκινο χιτώνα του. Τα μάτια του Ηνίοχου μοιάζουν ζωντανά. Ίσως, κανένα άλλο άγαλμα δεν δίνει αυτή τη μοναδική. Λένε ότι στο πρόσωπό του έχει αιχμαλωτιστεί η στιγμή αμέσως μετά τη νίκη και η ικανοποίηση του νικητή, χωρίς να έχει σβήσει ακόμη από την έκφραση του προσώπου η ένταση, αλλά και η αυτοσυγκέντρωση που απαιτούσε ο αγώνας, με το τέθριππο. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα γλυπτά της αρχαίας ελληνικής τέχνης της πρώιμης κλασικής εποχής....

Διαβάστε περισσότερα

Σταχτοπούτα: η Μεταμόρφωση και ο Χορός

Ο συμβολικός Κόσμος των παραμυθιών: Σταχτοπούτα: η Μεταμόρφωση και ο Χορός Για να μπορέσει η Σταχτοπούτα να πάει στον χορό και να συναντήσει τον Πρίγκηπα, ποντίκια και σαύρες μεταμορφώνονται σε άλογα. Και τα δύο αυτά όντα ζουν σε σκοτεινά μέρη και επομένως έχουν φιλικές σχέσεις με τις υποχθόνιες δυνάμεις που συναντάμε στο τζάκι. Και τα δύο υπακούν στον Σμινθέα Απόλλωνα, βασιλιά των Ποντικιών, και τώρα μετατρέπονται στα χρυσά ή άσπρα άλογά του. Είναι επίσης αφιερωμένα στον Ρούντρα, τον Βεδικό θεό που σχετίζεται με τα ποντίκια. Η παραλλαγή του Περρώ μετατρέπει μια κολοκύθα σε άμαξα, όμως σε άλλες πηγές συναντάμε όλο και πιο ενδιαφέροντα μέσα μεταφοράς. Με τα πόδια, μέσα σ' ένα αμαξάκι με δούλους ν' ακολουθούν, σε μια μεγάλη άμαξα με έξι άλογα με δούλους και υπηρέτες ν' ακολουθούν, και τέλος, με ακόμα μεγαλύτερη χλιδή. Η κολοκύθα εμφανίζεται σε δύο ακόμα παραλλαγές. Στη σουηδική, όπου η κολοκύθα μετατρέπεται σε άμαξα, τα ποντίκια σε άλογα και οι κάμπιες σε υπηρέτε...

Διαβάστε περισσότερα

Σταχτοπούτα: το Τζάκι και ο συμβολισμός του

Στον Κόσμο των παραμυθιών οι ήρωες και οι ηρωίδες παλεύουν για να ανακαλύψουν την πραγματική τους δύναμη και τον εσωτερικό τους κόσμο για να φθάσουν, έτσι, στην ωριμότητα. Κάθε παραμύθι έχει τους δικούς του αρχετυπικούς συμβολισμούς. Η Σταχτοπούτα είναι ένα παραμύθι παγκοσμίως γνωστό. Η Jean C. Cooper, στο βιβλίο της: Fairy Tales. Allegories of the Inner Life ( Ο Θαυμαστός Κόσμος των Παραμυθιών. Αλληγορίες της Εσωτερικής Ζωής. Πορεία προς την Ωριμότητα ,μετφρ. Θύμης Μαλαμόπουλος, Εκδ. Θυμάρι, Αθήνα,1983) αναλύει, μεταξύ άλλων, και τον αρχετυπικό συμβολισμό του παραμυθιού της Σταχτοπούτας, αρχής γενομένης από το "τζάκι": Η Σταχτοπούτα "Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε ένας άντρας που παντρεύτηκε δύο φορές. Από την πρώτη γυναίκα του απόκτησε μια κόρη. Η Έλλα πήρε από την μητέρα της και ήταν γλυκειά κι ευγενική..." Έτσι αρχίζει ο Έντμοντ Ντουλάκ τη γαλλική διασκευή του πιο γνωστού παραμυθιού στον κόσμο. Τον περασμένο αιώνα(19ο), η Marian Roalfe Cox (1860–1916)...

Διαβάστε περισσότερα

Νέα τροπή στην υπόθεση εξαφάνισης του Βραζιλιάνου φοιτητή Bruno Borges

Ο παράξενος Κόσμος του Bruno Borges εξακολουθεί να καλύπτεται, ακόμα και σήμερα, από ένα πέπλο μυστηρίου. Αν και, σύμφωνα με την αστυνομία, στοιχεία που προέκυψαν από καταθέσεις μαρτύρων δίνουν μία νέα τροπή στην εξαφάνιση του Βραζιλιάνου φοιτητή, του οποίου η τύχη αγνοείται από τις 27 Απριλίου 2017. Αυξάνει το μυστήριο γύρω από την εξαφάνιση του νεαρού Βραζιλιάνου φοιτητή, Bruno Borges,που άφησε κρυπτογραφημένα μηνύματα. Η περίεργη υπόθεση του νεαρού Βραζιλιάνου που άφησε 14 βιβλία γραμμένα σε μία κρυπτογραφημένη γλώσσα και διάφορα κρυφά μηνύματα στο δωμάτιό του μπορεί να πλησιάζει στη λύση της. Προηγούμενο άρθρο με λεπτομέρειες για την εξαφάνιση του Bruno Borges, εδώ Πέρα από το ενδιαφέρον για την τύχη του νεαρού άνδρα, η περίπτωσή του προκάλεσε μεγάλη περιέργεια στον κόσμο,εξαιτίας των αινιγμάτων που ο Bruno Borges, ένας φοιτητή της ψυχολογίας 24 χρόνων, άφησε πριν εξαφανιστεί χωρίς να αφήσει ίχνος. Bruno Borges ...

Διαβάστε περισσότερα

Ο "Άγγελος της θλίψης", γλυπτό του William Wetmore Story

Ο Κόσμος της γλυπτικής, εκφράζεται μέσα από την αγάπη και την θλίψη και δημιουργεί ένα έργο τέχνης που από τον 19ο αιώνα μέχρι και σήμερα συγκινεί και γίνεται πηγή έμπνευσης και δημιουργίας: ο "Άγγελος της θλίψης", γλυπτό του William Wetmore Story. Ο William Wetmore Story, από τις ΗΠΑ, ήταν γλύπτης που απόκτησε μεγάλη φήμη, όταν το 1895 δημιούργησε έναν άγγελο, με τα ίδια του τα χέρια, με πόνο στην ψυχή και δάκρυα στα μάτια, προς τιμήν της αποβιώσασας συζύγου του, Emelyn Story, την οποία υπεραγαπούσε. Ο William Wetmore Story γεννήθηκε στο Σάλεμ της Μασαχουσέτης στις 12 Φεβρουαρίου του 1819. Ήταν επίσης, κριτικός τέχνης, ποιητής και εκδότης. Σπούδασε δικηγορία στο Χάρβαρντ αλλά τον κέρδισε η γλυπτική. Το γλυπτό, που δημιούργησε για να κοσμήσει το τάφο της συζύγου του, ονομάστηκε "Άγγελος της θλίψης" και βρίσκεται στο Προτεσταντικό Νεκροταφείο της Ρώμης όπου σήμερα βρίσκονται τόσο τα οστά της Emelyn Story όσο και του ιδίου. Ο ...

Διαβάστε περισσότερα

Το σπίτι της Κόρης των Αθηνών

Κόσμος ρομαντικός, νοσταλγικός: της Αθήνας του 19ου αιώνα Το σπίτι της Κόρης των Αθηνών (Αγίας Θέκλας 14) Η Κόρη των Αθηνών: Τερέζα Μακρή, ο μεγάλος έρωτας του Λόρδου Βύρωνα, για την οποία έγραψε και ποίημα Το αρχοντικό της οικογένειας Μακρή βρισκόταν στην οδό Αγυιάς που μετονομάστηκε αργότερα σε Αγ. Θέκλας. Ο γιατρός Προκόπης Μακρής ήταν πρόξενος της Αγγλίας στην Αθήνα. Την διώροφη κατοικία αποτελούσαν δύο κτίσματα, που επικοινωνούσαν μεταξύ τους. Η οικία διέθετε μια αυλή με ένα σιντριβάνι στην μέση και ένα πηγάδι στην άκρη της, καθώς και έναν μικρό λεμονόκηπο. Ο μεγάλος μαντρότοιχος του περιβολιού εφαπτόταν με τους τοίχους των άλλων σπιτιών. Μετά τον θάνατό του Π. Μακρή , η σύζυγός του με τις τρείς κόρες του αναγκάστηκαν να ενοικιάσουν σε ξένους περιηγητές δωμάτια της κατοικίας τους. Το 1809 ο λόρδος Μπάιρον ενοικίασε μερικά από τα δωμάτια και παρέμεινε εκεί για δέκα εβδομάδες (Χριστούγεννα 1809-Μάρτιο 1810). Η Τερέζα Μακρή, κόρη του γιατρού, ήταν μόλις δεκατριών ετώ...

Διαβάστε περισσότερα

Ο Εσταυρωμένος Χριστός με δύο δωρητές, El Greco

Ο Κόσμος της Ζωγραφικής σε συνδυασμό με το θρησκευτικό συναίσθημα του Κόσμου των Ανθρώπων δημιουργεί αθάνατα έργα τέχνης, όπως ο πίνακας ζωγραφικής, Cristo Crucificado con dos donantes( Ο Εσταυρωμένος Χριστός με δύο δωρητές) ένας από τους πίνακες του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (El Greco) που χαρακτηρίζεται για την πρωτοτυπία του. Ο πίνακας δημιουργήθηκε γύρω στο 1590 και σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Τον πίνακα παρήγγειλε το ένα από τα δύο πρόσωπα που βρίσκονται δεξιά και αριστερά από τον Σταυρό, με το σκοπό να τοποθετηθεί σε ένα μοναστήρι στο Τολέδο. Ο πίνακας χαρακτηρίζεται για την πρωτοτυπία του. Το πρώτο πρωτότυπο χαρακτηριστικό του έργου είναι οι δύο δωρητές, οι οποίοι βρίσκονται τοποθετημένοι εκεί που παραδοσιακά έπρεπε να βρίσκονται η Μητέρα του Χριστού Μαρία και ο Απόστολος Ιωάννης. Άλλα χαρακτηριστικά είναι η χρήση ψυχρών χρωμάτων, οι επιμήκεις μορφές, η απουσία του τοπίου, το οποίο αντικαθίσταται από σύννεφα σε κίνηση, που φέρνουν...

Διαβάστε περισσότερα

Κόσμος Παράδοξος

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Πατέρα, είσαι εδώ;