Σταχτοπούτα: οι Άσχημες Αδελφές και η Μητριά

Ο συμβολικός Κόσμος των παραμυθιών:
Σταχτοπούτα: οι Άσχημες Αδελφές και η Μητριά

Οι αδελφές της Σταχτοπούτας, που συχνά αναφέρονται σαν οι Άσχημες Αδελφές, δεν είναι πάντα εξωτερικά άσχημες. Σε μερικές παραλλαγές είναι πολύ όμορφες εξωτερικά αλλά φανερώνουν μιαν εσωτερική και πνευματική ασχήμια. Στη γερμανική παραλλαγή έχουν "όμορφο πρόσωπο αλλά κακή καρδιά" και αντιπροσωπεύουν τις δυνάμεις του κακού που βρίσκονται στην αγένεια, την απληστία, τη ζήλεια και τη ματαιοδοξία.

Η μητριά αντιπροσωπεύει τη σκοτεινή και καταστροφική όψη της γυναικείας φύσης, που σε άλλα παραμύθια τη βλέπουμε στην κακιά μάγισσα. Οι μητριές, όπως αυτές της Σταχτοπούτας και της Χιονάτης, συμβολίζουν ακόμη τον Χαμένο Παράδεισο και τη σκληρή πραγματικότητα ενός κόσμου, στον οποίο το άτομο αντιμετωπίζει αυτή τη σκοτεινή πλευρά της Μεγάλης Μητέρας.

Σε μερικές παραλλαγές, η νεκρή μητέρα της Σταχτοπούτας παίζει έναν σημαντικό ρόλο. Εμφανίζεται στην κόρη της δίνοντάς της μαγικά ξόρκια, ή εμφανίζεται σαν ένα άσπρο περιστέρι, συμβολικό της ψυχής και της γυναικείας αγάπης. Ο συμβολισμός της ψυχής με ένα πουλί είναι παγκόσμιος. Συχνά ζει μέσα σ' ένα μαγικό δέντρο που έχει φυτρώσει πάνω στον τάφο της.

Σε άλλες παραλλαγές βοηθά την κόρη της μέσω ενός άλλου ζώου ή πουλιού, ή ακόμη παίρνει και η ίδια τη μορφή του ζώου. Πολύ συχνά εμφανίζεται σαν αγελάδα, συμβολική της προστασίας και της φροντίδας που προσφέρει η Μεγάλη Μητέρα, ή σαν Μικρό Κόκκινο Μοσχάρι, αφού στην κελτική παράδοση η χθόνια αγελάδα παριστάνεται κόκκινη. Η σημασία της αγελάδας στην Ινδία και στην Αίγυπτο, όπου εμφανίζεται για να βοηθήσει τη Σταχτοπούτα, είναι αρκετά γνωστή. Σε σπάνιες περιπτώσεις η μητέρα εμφανίζεται σαν ξωτικό.

Άλλες παραλλαγές περιέχουν δείγματα από πρωτόγονα καννιβαλικά έθιμα. Η μητέρα αγαπά και ευνοεί περισσότερο τη μικρότερη αδελφή, πράγμα που κάνει τις δύο μεγαλύτερες αδελφές να σκοτώσουν τη μητέρα και να τη φάνε. Η Σταχτοπούτα τότε μαζεύει τα κόκκαλα, που είναι πια μαγεμένα.

Σε άλλες παραλλαγές πάλι, η ίδια η φυσική μητέρα της Σταχτοπούτας την κάνει να υπομένει όλα αυτά τα βάσανα. Η Σταχτοπούτα είναι η μικρότερη από τις τρεις αδελφές, και οι δύο μεγαλύτερες έχουν συμμαχήσει με την κακιά μητέρα. Και οι τρεις ζηλεύουν την ομορφιά και την καλοσύνη της Σταχτοπούτας. Εδώ η μητέρα αντιπροσωπεύει το σκότος και την καταστροφική πλευρά.

Αυτή η παραλλαγή θυμίζει την ιστορία του Αδάμ και της Λίλιθ, καθώς και τον μύθο της Λάμιας. Η Λάμια(γυναίκα δαίμονας και βασίλισσα των Λαιστρυγόνων) ξελόγιασε τονΔία. Γι' αυτό η Ήρα την μεταμόρφωσε σ' ένα ον που δεν μπορούσε να γεννήσει παρά μόνο νεκρά παιδιά. Μετά από αυτό η Λάμια μισούσε όλες τις έγκυες και έτρωγε τα παιδιά.

Σχετίζεται ακόμα με τις Σειρήνες και τις Άρπυες, και γι' αυτό παριστάνεται πολλές φορές με ουρά ψαριού, παίρνοντας τον συμβολισμό του ψαριού -του θανάτου που "καταπίνει" τη ζωή. Αυτό εμφανίζεται όχι μόνο σε σχέση με την κακιά μητέρα της Σταχτοπούτας, αλλά και στην ιστορία των Χάνσελ και Γκρέτελ, και στις παραλλαγές της Ωραίας Κοιμωμένης.

Εκεί βλέπουμε ότι η πεθερά συμβολίζει το κακό και θέλει να βλάψει την ηρωίδα ακόμα και μετά τον γάμο της με τον Πρίγκιπα. Σε μερικές περιπτώσεις παραμορφώνει τη Σταχτοπούτα ή προσπαθεί να τη δολοφονήσει ή, όπως τη Δανάη, προσπαθεί να την εγκαταλείψει στη θάλασσα.

Αλλά ακόμα και όταν, μερικές φορές, η Σταχτοπούτα δολοφονείται, ξαναγυρίζει στη ζωή με κα΄ποιο θαύμα, για να ζήσει πιο ευτυχισμένη. (Συνεχίζεται)

Δείτε επίσης: Σταχτοπούτα: το Τζάκι και ο συμβολισμός του

Απόσπασμα από το βιβλίο της Jean C. Cooper, Ο Θαυμαστός Κόσμος των Παραμυθιών. Αλληγορίες της Εσωτερικής Ζωής. Πορεία προς την Ωριμότητα,μετφρ. Θύμης Μαλαμόπουλος, Εκδ. Θυμάρι, Αθήνα,1983

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η στοιχειωμένη μονοκατοικία της Άμφισσας

Ο Κόσμος των εγκλωβισμένων ψυχών, μας ταξιδεύει στην Άμφισσα όπου σε μία μονοκατοικία λέγεται ότι συμβαίνουν έντονα παραφυσικά φαινόμενα. Αλήθεια ή δημιούργημα της ανθρώπινης φαντασίας; Κραυγές μέσα στη νύχτα, κοριτσάκια που βολτάρουν στα δωμάτια κι εξαφανίζονται, έπιπλα που κινούνται μόνα τους. Η ιστορία του εγκαταλελειμμένου σπιτιού της οδού Γιδογιάννου στην Άμφισσα ξεκινάει από το 1940 και συνεχίζεται ακόμη και σήμερα. Όλοι στην περιοχή μιλούν για τη στοιχειωμένη μονοκατοικία Είναι ίσως το πιο γνωστό στοιχειωμένο σπίτι της Στερεάς Ελλάδας. Η ερειπωμένη μονοκατοικία της οδού Γιδογιάννου, αριθμός 13 (συμβολικός δεν νομίζετε;) είναι γεμάτη από μακάβριες ιστορίες που εδώ και δεκαετίες είναι γνωστές σε όλους τους κατοίκους της Άμφισσας. Το συγκεκριμένο σπίτι δεν βρίσκεται σε κάποιο απόμερο μέρος της πόλης, ίσα ίσα που σε πολύ κοντινή απόσταση υπάρχουν πολυσύχναστα στέκια. Όμως οι θρύλοι που το ακολουθούν είναι τέτοιοι που οι κάτοικοι αλλά και οι επισκέπτες προσπαθούν να

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ 7 Μαύρα Βιβλία του Καρλ Γιουνγκ

Ο Κόσμος της Ψυχανάλυσης και η κάθοδος στο υποσυνείδητο: «Μακάριοι οι τρελοί», μου είπε κάποτε ένας φίλος ψυχοθεραπευτής, «γιατί αυτοί έχουν τη μεγαλύτερη πιθανότητα να βρουν τελικά την άκρη». Αυτό που εννοούσε, είναι ότι οι άνθρωποι που ο νους τους βασανίζει σε σημείο να τους κάνει το βίο αβίωτο, είναι πιο πιθανό να ξεκινήσουν να εξετάζουν τα πράγματα σε βάθος μέχρι να βγάλουν άκρη με τον εαυτό τους. Από την άλλη, όσοι νοιώθουν πνευματικά σταθεροί, είναι πολύ πιθανό να συνεχίσουν απλά τη ζωή τους χωρίς ποτέ να νιώσουν επιτακτική την ανάγκη να καταδυθούν βαθύτερα στο τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Ένας από αυτούς τους ανθρώπους, που ο πόνος τους οδήγησε σε ένα μακρινό και βαθύ ταξίδι στα νερά του υποσυνείδητου, ήταν ο Καρλ Γιουνγκ, ο διάσημος Ελβετός ψυχαναλυτής και ψυχίατρος. Ο Γιουνγκ υπήρξε ο θεμελιωτής της αναλυτικής ψυχολογίας αλλά για πολλούς σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους του δυτικού πολιτισμού, επειδή συνδύασε την επιστήμη της ψυχανάλυσ

Διαβάστε περισσότερα

Το αίνιγμα των Ανασάζι

Ο Κόσμος των Ανασάζι της αρχαίας φυλής των Ινδιάνων της Βόρειας Αμερικής (ΝΔ ΗΠΑ) που δημιούργησαν ένα αξιοσημείωτο πολιτισμό. Η λέξη "ΑΝΑΣΑΖΙ" σημαίνει στην γλώσσα των Ναβάχο "ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΚΕΙΝΟΙ" .Σήμερα οι Χόπι είναι οι κάτοικοι των περιοχών των «Ανασάζι» που εθνικά και πολιτιστικά διαφέρουν από τους άλλους ινδιάνους γείτονές τους.Οι Ανασάζι έχτισαν ακροπόλεις και φρούρια όμοια με εκείνα των Μυκηναίων , κατασκεύασαν δρόμους , αμφιθέατρα και αρδευτικά έργα. Έκαναν ηλιακές παρατηρήσεις και κατασκεύαζαν πήλινα αγγεία και σκεύη παρεμφερή προς εκείνα της Ελληνικής γεωμετρικής περιόδου. Τα σύμβολα και σχέδια των Ανασάζι που είναι σκαλισμένα πάνω σε πέτρες , τα κεραμικά σχέδια και ιδιαίτερα οι μύθοι που διασώζουν οι Χόπι , φωτίζουν αυτά που για τους «ειδικούς» φαντάζουν σαν "άλυτα μυστήρια". Ο Γάλλος συγραφέας Pierre Honnore παρατηρεί ότι "η γραφή των Μάγια είναι εντελώς όμοια με την Μινωϊκή γραμμική Α' . Πιθάρι Κρητικής προέλευ

Διαβάστε περισσότερα

Σταχτοπούτα: η Μεταμόρφωση και ο Χορός

Ο συμβολικός Κόσμος των παραμυθιών: Σταχτοπούτα: η Μεταμόρφωση και ο Χορός Για να μπορέσει η Σταχτοπούτα να πάει στον χορό και να συναντήσει τον Πρίγκηπα, ποντίκια και σαύρες μεταμορφώνονται σε άλογα. Και τα δύο αυτά όντα ζουν σε σκοτεινά μέρη και επομένως έχουν φιλικές σχέσεις με τις υποχθόνιες δυνάμεις που συναντάμε στο τζάκι. Και τα δύο υπακούν στον Σμινθέα Απόλλωνα, βασιλιά των Ποντικιών, και τώρα μετατρέπονται στα χρυσά ή άσπρα άλογά του. Είναι επίσης αφιερωμένα στον Ρούντρα, τον Βεδικό θεό που σχετίζεται με τα ποντίκια. Η παραλλαγή του Περρώ μετατρέπει μια κολοκύθα σε άμαξα, όμως σε άλλες πηγές συναντάμε όλο και πιο ενδιαφέροντα μέσα μεταφοράς. Με τα πόδια, μέσα σ' ένα αμαξάκι με δούλους ν' ακολουθούν, σε μια μεγάλη άμαξα με έξι άλογα με δούλους και υπηρέτες ν' ακολουθούν, και τέλος, με ακόμα μεγαλύτερη χλιδή. Η κολοκύθα εμφανίζεται σε δύο ακόμα παραλλαγές. Στη σουηδική, όπου η κολοκύθα μετατρέπεται σε άμαξα, τα ποντίκια σε άλογα και οι κάμπιες σε υπηρέτε

Διαβάστε περισσότερα

Η γέννηση του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Για τον Αρχαίο Κόσμο η στιγμή της γέννησης του Μεγάλου Αλεξάνδρου (356 π. Χ.) είναι ένα σημαντικό γεγονός, που πλέκει την ιστορία με τον θρύλο: Η γέννηση του Αλεξάνδρου στάθηκε μια μεγάλη στιγμή στην ιστορία του ελληνισμού και της ανθρωπότητας. Ο θρύλος συνέδεσε το μεγάλο γεγονός με την καταστροφή του Ιερού της Αρτέμιδος στην Έφεσο από πυρκαγιά, καταστροφή που προανήγγειλε την κατάκτηση της Ασίας από τον Αλέξανδρο. Στην εικόνα: ελληνορωμαϊκό ψηφιδωτό με παράσταση της γεννήσεως του Αλεξάνδρου. Διακρίνεται η Ολυμπιάς δεξιά, ο Φίλιππος στο κέντρο και κάτω δεξιά ο μικρός Αλέξανδρος (Βηρυτός, Εθνικό Μουσείο) Πηγή:Ιστορία Ελληνικού Έθνους, Τόμος Δ' , Εκδ. Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

Ο "Άγγελος της θλίψης", γλυπτό του William Wetmore Story

Ο Κόσμος της γλυπτικής, εκφράζεται μέσα από την αγάπη και την θλίψη και δημιουργεί ένα έργο τέχνης που από τον 19ο αιώνα μέχρι και σήμερα συγκινεί και γίνεται πηγή έμπνευσης και δημιουργίας: ο "Άγγελος της θλίψης", γλυπτό του William Wetmore Story. Ο William Wetmore Story, από τις ΗΠΑ, ήταν γλύπτης που απόκτησε μεγάλη φήμη, όταν το 1895 δημιούργησε έναν άγγελο, με τα ίδια του τα χέρια, με πόνο στην ψυχή και δάκρυα στα μάτια, προς τιμήν της αποβιώσασας συζύγου του, Emelyn Story, την οποία υπεραγαπούσε. Ο William Wetmore Story γεννήθηκε στο Σάλεμ της Μασαχουσέτης στις 12 Φεβρουαρίου του 1819. Ήταν επίσης, κριτικός τέχνης, ποιητής και εκδότης. Σπούδασε δικηγορία στο Χάρβαρντ αλλά τον κέρδισε η γλυπτική. Το γλυπτό, που δημιούργησε για να κοσμήσει το τάφο της συζύγου του, ονομάστηκε "Άγγελος της θλίψης" και βρίσκεται στο Προτεσταντικό Νεκροταφείο της Ρώμης όπου σήμερα βρίσκονται τόσο τα οστά της Emelyn Story όσο και του ιδίου. Ο '

Διαβάστε περισσότερα

Κρατευτής: το προϊστορικό σκεύος μαγειρικής και η σχέση του με το σουβλάκι

Ο Κόσμος της Προϊστορίας αποκαλύπτει τα γαστρονομικά μυστικά του, επιβεβαιώνοντας ότι, το πολυσυζητημένο σουβλάκι ήταν βασική τροφή κατά την κυκλαδική και μυκηναϊκή εποχή. Το αποδεικνύει ο κρατευτής , ένα είδος μαγειρικού σκεύους που βρέθηκε σε ανασκαφές τόσο στη Θήρα όσο και στην Πύλο. Επίσης, περιγραφές στον Όμηρο παραπέμπουν σε αυτό. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους στην αρχαία Θήρα σε κάθε σπίτι υπήρχε η εστία, η οποία αποτελούνταν από μία λιθόκτιστη εξέδρα χαμηλού ύψους. Στην εστία έβραζαν το φαγητό μέσα σε πήλινες χύτρες. Επίσης, έψηναν και κρέας περασμένο στους οβελούς (σουβλάκια), τους οποίους τοποθετούσαν πάνω σε πήλινα στηρίγματα, τους κρατευτές , που συνήθως ήταν σε ζευγάρια. Περιγραφές για τη συνήθεια αυτή βρίσκουμε στον Όμηρο, στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια. Στην Ιλιάδα στην Ραψωδία Ι, 211-214, λέει ο Όμηρος: πυρ δε Μενοιτιάδης δαίεν μέγα ισόθεο φως. αυτάρ επεί κατά πυρ εκ'αη και φλοξ εμαράνθη, ανθρακιήν στορέσας οβελούς εφύπερθε τάννυσε, πάσσε δ' αλός

Διαβάστε περισσότερα

Μια περιγραφή του Εθνικού Κήπου στην εποχή του Όθωνα

Ο Κόσμος της Αθήνας της εποχής του Όθωνα βρίσκει καταφύγιο δροσιάς στον Εθνικό Κήπο (την εποχή εκείνη λεγόταν Βασιλικός Κήπος) Γραφει ο Στούρε Λιννέρ στο βιβλίο του: “Μια Σουηδέζα στην Ελλάδα του 19ου Αιώνα: Η Φρεντρίκα αναζητεί με ευχαρίστηση καταφύγιο στο μεγάλο κήπο που είχε κατασκευάσει η βασίλισσα. “ Αχ! με τι αφθονία ανθίζουν οι τριανταφυλλιές μετά τη βροχή. Πόσο ωραία μοσχομυρίζουν γλυκό αμύγδαλο οι μεγάλες γιαπωνέζικες μουσμουλιές. Και οι μικρές κινέζικες μανταρινιέςφαίνονται σαν τρελλές, με τα άφθονα λουλούδια τους και τους λαμπερούς καρπούς τους, που κρέμονται απ’ αυτές ταυτόχρονα. Οι γαλατσίδες με τα μεγάλα πορφυρά άνθη τους, σε κοιτάζουν παράξενα μέσα από το σκοτεινό πευκόδασος, που είναι ταυτόχρονα στολισμένο μ’ ένα σύννεφο από κατακίτρινα μήλα πάνω στις μηλιές ”. Σ’ αυτό το πανέμορφο, ονειρεμένο τοπίο με τα δέντρα και τους θάμνους του ανθισμένα, με τα συντριβάνια του, τους κύκνους και τους φλαμίνγκος, έκανε τους περιπάτους της η Φρεντρίκα, μέσα σε σκιερά δρομάκ

Διαβάστε περισσότερα

Ο Δίας και οι κεραυνοί του

Ο Κόσμος της μυθολογίας μας κάνει λόγο για τα όπλα του Δία: τον κεραυνό τη βροντή και την αστραπή: Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, οι Κύκλωπες, που ήταν φυλακισμένοι στα Τάρταρα, χάρισαν στον Δία τον κεραυνό, την βροντή και την αστραπή. Ο Δίας τους ελευθέρωσε και με τη βοήθειά τους νίκησε στην Τιτανομαχία τον Κρόνο και τους Τιτάνες και έτσι κατέλαβε την εξουσία. Κατασκευαστής των κεραυνών ήταν ο Ήφαιστος. Με τους κεραυνούς τιμωρούσε θεούς και ανθρώπους. Πολλές φορές, όμως, ο Δίας χρησιμοποιούσε τους κεραυνούς όχι μόνο για να τιμωρήσει, αλλά και για να δώσει λύσεις.

Διαβάστε περισσότερα

Σταχτοπούτα: το Τζάκι και ο συμβολισμός του

Στον Κόσμο των παραμυθιών οι ήρωες και οι ηρωίδες παλεύουν για να ανακαλύψουν την πραγματική τους δύναμη και τον εσωτερικό τους κόσμο για να φθάσουν, έτσι, στην ωριμότητα. Κάθε παραμύθι έχει τους δικούς του αρχετυπικούς συμβολισμούς. Η Σταχτοπούτα είναι ένα παραμύθι παγκοσμίως γνωστό. Η Jean C. Cooper, στο βιβλίο της: Fairy Tales. Allegories of the Inner Life ( Ο Θαυμαστός Κόσμος των Παραμυθιών. Αλληγορίες της Εσωτερικής Ζωής. Πορεία προς την Ωριμότητα ,μετφρ. Θύμης Μαλαμόπουλος, Εκδ. Θυμάρι, Αθήνα,1983) αναλύει, μεταξύ άλλων, και τον αρχετυπικό συμβολισμό του παραμυθιού της Σταχτοπούτας, αρχής γενομένης από το "τζάκι": Η Σταχτοπούτα "Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε ένας άντρας που παντρεύτηκε δύο φορές. Από την πρώτη γυναίκα του απόκτησε μια κόρη. Η Έλλα πήρε από την μητέρα της και ήταν γλυκειά κι ευγενική..." Έτσι αρχίζει ο Έντμοντ Ντουλάκ τη γαλλική διασκευή του πιο γνωστού παραμυθιού στον κόσμο. Τον περασμένο αιώνα(19ο), η Marian Roalfe Cox (1860–1916)

Διαβάστε περισσότερα

Κόσμος Παράδοξος

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Πατέρα, είσαι εδώ;